Συνηθίζεται τούτες τις μέρες, κάθε χρόνο, να λειτουργούμε όλοι λες και μια κουρτίνα ανοίγει, κλείνοντας η προηγούμενη. Κι από κει ξεπετάγεται ο νέος χρόνος με ελπίδες και αρώματα ενόσω καταρρέει ο παλιός… Το σημείο βρασμού που δεν έρχεται στους εκατό βαθμούς αλλά την πρωτοχρονιά, σπάζοντας κάθε ιστορική ή ατομική συνέχεια. Γεμίζοντας με ψευδαισθήσεις τους ανθρώπους, δίνει το περιθώριο άλλου ενός πεδίου κερδοφορίας. Και μετά έρχεται η επόμενη μέρα, ίδια κι απαράλλαχτη…
Είναι σίγουρο πως κι αυτή η χρονιά που φεύγει, ήταν μια τομή μέσα στη συνέχεια… Μια τομή που επανέφερε τη συνέχεια των μνημονίων μετά από μια περίοδο διακινδύνευσης της πορείας που μας έφερε εδώ. Με πολλές επαναλήψεις πρωτόγνωρων καταστάσεων, με δυο “πρωτοχρονιές” κοντά κοντά: η 5η Ιουλίου, μέρα της νίκης του λαού και η 12η Ιουλίου, μέρα της νίκης των εχθρών του, μέρα της απαξίας και της ντροπής.
Από τότε, τίποτα πια δεν είναι το ίδιο. Ούτε η εξουσία (τόσο μα τόσο ίδια με ό,τι έχουμε μάθει στην ιστορία), ούτε κι εμείς, ο καθένας κι η καθεμιά ξεχωριστά. Με πολλαπλά σισύφεια βράχια να κουβαλάμε στις πλάτες μας, με κλειστό το δρόμο για τις κερασιές που πρέπει ν’ ανθίσουν και φέτος…
Κι όμως, οι εξεγερμένοι Κούρδοι, οι αέναα ξεσηκωμένοι Παλαιστίνιοι, οι ξεπατωμένοι μα χαμογελαστοί Λατίνοι των αποικιών της Νοτίου Αμερικής, οι μοναχικοί Βάσκοι, οι περήφανοι Ισλανδοί, όσοι τέλος πάντων τιμούν τα ΟΧΙ τους, μας θυμίζουν το πραγματικό σημείο βρασμού που δεν το ορίζει καμιά ημερομηνία, καμιά Εγίρα, καμιά Γέννηση, καμιά Πρωτοχρονιά. Εκεί που κάθε μέρα είναι γιορτή αν κατορθώσεις να ζήσεις. Μας το θυμίζουν οι πρόσφυγες στα νησιά: όπου πρωτοχρονιά είναι όταν περνούν τον Οκτώβρη σώοι το στενό, όταν γεννιέται το παιδί στα βότσαλα, όταν αγκαλιάζει τον αλληλέγγυο η γιαγιά λέγοντας ευχαριστώ στα νταρί. Όταν ο ψαράς ψαρεύει ζωντανούς ανθρώπους κι όχι καλαμάρια.
Είναι η ατομική μας παρουσία στα κοινά που μας κάνει να ξεχωρίζουμε τις εποχές. Να καταλαβαίνουμε ότι κάτι αλλάζει είτε προς το καλύτερο έιτε -συνηθέστερα- προς το κακό. Είναι η ευωδιά του νέου κόσμου που πρέπει να ξεφύγει από τις χαραμάδες της σήψης που ζούμε. Και το ερώτημα είναι: ν’ αφήσουμε να σαπίσουν όλα πριν; Για να γευτούμε την αλλαγή πρέπει να δούμε τις δυνάμεις του μεσαίωνα να επικρατούν πρώτα;
Ότι και να ‘ναι, η αλλαγή έρχεται. Όχι από τους σωτήρες, αυτόκλητους ή υπό ανάθεση. Αυτοί ξέρουν τη δουλειά τους. Έρχεται από την αμφισβήτηση που εμφυλοχωρεί από τους πόρους της κοινωνίας μας. Που βλέπει τα αδιέξοδα και ωθείται, σιγά σιγά, στο μόνο συμπέρασμα που μπορεί να βγει: μαθαίνουμε από την πράξη μας, οργανώνουμε τη θεωρία μας, δρούμε.
Νά ‘ναι το ’16 χρονιά αλλαγής στις συνήθειές μας. Νά ‘ναι κάθε μέρα της πρωτοχρονιά…
Τάσος Γιακουμής
γιατρός