12/01/2021 – 16:33
ΒΡΑΖΟΥΝ στην κυριολεξία οι επαγγελματίες και οι μικρομεσαίοι, οι οποίοι σηκώνουν το βάρος της κρίσης που έχει προκαλέσει η εφιαλτική πανδημία.
Η οργή έχει ξεχειλίσει γιατί τα μέτρα στήριξης που έχει πάρει μέχρι τώρα η κυβέρνηση είναι ανεπαρκή και οδηγούν σε μαζικές πτωχεύσεις επιχειρήσεων.
Πολλοί έμποροι και καταστηματάρχες στο κέντρο της Αθήνας έβαλαν λουκέτο γιατί δεν αντέχουν τα υπέρογκα ενοίκια και τα χρέη.
Την ίδια ώρα οι Θεσμοί πιέζουν τους τραπεζίτες να σταματήσουν τις ρυθμίσεις των δανείων.
Βέβαια μια τέτοια εξέλιξη θα οδηγούσε σε πτώχευση το 30% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και θα έσπρωχνε στην ανεργία εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους.
Η κυβέρνηση που τρέμει στην κυριολεξία τις συνέπειες από την οργή των μικρομεσαίων επισπεύδει μια σειρά από μέτρα προκειμένου να στηρίξει τους επαγγελματίες και τους καταστηματάρχες πριν τα λουκέτα πάρουν χαρακτήρα επιδημίας.
Μπαράζ παρεμβάσεων
Με την Οικονομία να «αιμορραγεί» και την αγορά στο «παγωμένη» το οικονομικό επιτελείο ετοιμάζει μπαράζ παρεμβάσεων μέσα στον Ιανουάριο, με στόχο να αποτραπεί η διαβλεπόμενη έκρηξη «λουκέτων» και ανεργίας. Μέρος των παρεμβάσεων ανακοίνωσε χθες το Υπουργείο Οικονομικών, ενώ για τις μεγαλύτερες αλλαγές, το θέμα τέθηκε στην πρώτη συνάντηση με τους θεσμούς, στο πλαίσιο της 9ης αξιολόγησης μεταμνημονιακής εποπτείας. Έρχεται άμεσα στη Βουλή νομοθετική ρύθμιση για την αναστολή πληρωμής των μεταχρονολογημένων επιταγών που κανονικά θα έπρεπε να καλυφθούν μέσα στον Ιανουάριο, ενώ στο πρόγραμμα είναι και νέα παράταση στο πάγωμα οφειλών σε συνεννόηση με τις τράπεζες. Παράλληλα, δημοσιεύεται και το πλαίσιο για το «κούρεμα» των ενοικίων ή και την πλήρη απαλλαγή καταβολής τους, ενώ άμεσα αναμένεται και παράταση στην προθεσμία υποβολής των αιτήσεων τον 5ο κύκλο της επιστρεπτέας προκαταβολής για να φτάσουν τις 400.000 αιτήσεις, που εκτιμάται ότι μπορεί να ενταχθούν. Την ίδια ώρα ομάδες εργασίας ετοιμάζουν τις «διαφορετικές» ενισχύσεις που έρχονται από τα τέλη Φεβρουαρίου έως τα τέλη της Άνοιξης, όπως μία νέα μεγάλη ρύθμιση οφειλών, η 6η επιστρεπτέα, αλλαγές στη δομή των προγραμμάτων ρευστότητας και πλέον εξετάζονται θέματα που πέρσι θεωρούνταν «ταμπού», όπως το στοχευμένο «κούρεμα» οφειλών.
Με έναν νέο εγγυοδοτικό μηχανισμό, αλλά και ένα πρόγραμμα επιδότησης τόκων θα γίνει προσπάθεια να αντιμετωπιστεί ο κίνδυνος δημιουργίας νέας γενιάς κόκκινων επιχειρηματικών δανείων, ενώ παρουσιάζεται ο κατάλογος των φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων που κανονικά θα έπρεπε να πληρωθούν μέχρι το τέλος του μήνα, αλλά θα ανασταλούν για τουλάχιστον 2-3 μήνες.
Επιχειρήσεις και εργαζόμενοι περιμένουν από το ΥΠΟΙΚ να ξεκαθαρίσει ποιες υποχρεώσεις θα ανασταλούν και ποιες θα πρέπει να πληρωθούν κανονικά. Η εβδομάδα που ξεκινάει θα είναι εβδομάδα ανακοινώσεων και νέων νομοθετικών ρυθμίσεων προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι οικονομικές υποχρεώσεις του νέου έτους. Μεγάλες δυσκολίες που έχει γεννήσει η πανδημία. Χαρακτηριστική είναι ζημιά στα ασφαλιστικά ταμεία που φτάνει το 1 δις ευρώ.
Ο «γρίφος» των επιχειρηματικών δανείων
Στόχος του οικονομικού επιτελείου είναι ο περιορισμός μιας νέας έκρηξης νέων κόκκινων δανείων μέσα στο 2021, κάτι που σύμφωνα με τις πρώτα στοιχεία των τραπεζών φαίνεται σχεδόν αναπόφευκτο… Μετά τα πρώτα μέτρα, τη θέσπιση περιόδου αναστολής έως 9 μήνες, το πρόγραμμα εγγυοδοσίας από το ελληνικό Δημόσιο και το πρόγραμμα επιδότησης τόκων που ενεργοποίησε το υπουργείο Ανάπτυξης με πόρους ΕΣΠΑ, είναι φανερό ότι χρειάζονται περισσότερες και πιο στοχευμένες παρεμβάσεις. Από την πλευρά τους, οι τράπεζες ενεργοποιούν πρόγραμμα σταδιακής επαναφοράς στο κανονικό ύψος της δόσης. Αυτό σημαίνει ότι αν μια επιχείρηση έχει «παγώσει» τη δόση δανείου τους τελευταίους 9 μήνες, δεν θα της ζητηθεί αμέσως να επιστρέψει όλο το ποσό της δόσεις, αλλά θα ξεκινήσει να πληρώνει μικρότερες δόσεις που σταδιακά θα αυξάνονται για να φτάσουν μετά από μήνες, ίσως και έτος στο παλιό ύψος της δόσης. Αυτό γίνεται καθώς και από τις τράπεζες είναι κατανοητό ότι οι συνθήκες είναι ιδιαίτερες ελέω πανδημίας και οι δανειολήπτες δεν μπορούν να ανταποκριθούν στην πληρωμή «κανονικών» δόσεων.
Επειδή αυτό μόνο του δεν φτάνει, παράλληλα εξετάζονται και άλλες λύσεις που θα έχουν άμεση εφαρμογή. Η πρώτη είναι ένα νέο εγγυοδοτικό πρόγραμμα, με κρατικές εγγυήσεις έως και 80%, προκειμένου να αυξηθούν οι ωφελούμενοι. Οι ανακοινώσεις αναμένονται μέσα στην εβδομάδα.
Παράλληλα, θα ενεργοποιηθεί και πρόγραμμα επιδότησης τόκων για τα δάνεια μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Το οποίο μπορεί να χρησιμοποιήσει και πόρους του ΕΣΠΑ, άρα να μην επιβαρύνει υπέρμετρα τα δημοσιονομικά.
Στις Βρυξέλλες, συζητάται και μια νέα ολιγόμηνη παράταση στα προγράμματα αναστολής πληρωμής των δόσεων δανείων. Η αναστολή μπορεί να βοηθήσει όχι μόνο στο να μην κοκκινίσουν τα επιχειρηματικά δάνεια, αλλά να βοηθηθούν και οι δανειολήπτες στεγαστικών δανείων, τουλάχιστον αυτοί που για κάποιο λόγο δεν έχουν καταφέρει να ενταχθούν στο πρόγραμμα «Γέφυρα».
Επιταγές στον «αέρα»
Ίσως το κορυφαίο πρόβλημα σε επίπεδο «αγοράς» είναι οι επιταγές. Θέμα ημερών είναι η νομοθετική ρύθμιση για την τακτοποίηση του προβλήματος με τις μεταχρονολογημένες επιταγές, το οποίο διογκώνεται όσο παρατείνονται η καραντίνα και τα απαγορευτικά μέτρα. Η νέα νομοθετική ρύθμιση δίνει χρονικό περιθώριο 75 ημερών στους εκδότες και των επιταγών που πρέπει να καλυφθούν μέσα στον Ιανουάριο. Στο οικονομικό επιτελείο αντιλαμβάνονται ότι αντίστοιχη ρύθμιση είναι πιθανό να χρειαστεί και για τις επιταγές του Φεβρουαρίου, ωστόσο έχει αποφασιστεί να γίνει ένα βήμα τη φορά ανάλογα με τις συνθήκες που θα επικρατούν στην αγορά. Με αυτόν τον τρόπο, οι κομιστές των επιταγών θα δικαιούνται αναστολής φορολογικών υποχρεώσεων με την προϋπόθεση ότι η αξία των επιταγών θα ξεπερνά το 20% του τζίρου της περιόδου αναφοράς. Συγκεκριμένα για όσα αξιόγραφα εμφανιστούν από τις 2-1-2021 και μέχρι τη δημοσίευση της διάταξης, θα προβλεφθεί ότι δεν καταχωρίζονται στον «Τειρεσία», εάν εξοφληθούν εντός 75 ημερών από τη σφράγιση ή τη λήξη τους. Παράλληλα, από την ημερομηνία που θα τεθεί σε ισχύ η ρύθμιση, για τα αξιόγραφα που θα έχουν ημερομηνία εμφάνισης, λήξης ή πληρωμής από τη δημοσίευση της διάταξης έως τις 28-2-2021, οι προθεσμίες αυτές θα ανασταλούν κατά 75 ημέρες. Για όσα αξιόγραφα είχαν ημερομηνία εμφάνισης από 18-11-2020 έως 31-12-2020 και καλύπτονταν από το μέτρο της αναστολής των προθεσμιών λήξης ή πληρωμής τους κατά 75 ημέρες, θα προβλεφθεί η παράταση της αναστολής των εν λόγω προθεσμιών κατά επιπλέον 45 ημέρες.
Για τους κομιστές των αξιογράφων, εάν έχουν στην κατοχή τους αξιόγραφα που υπερβαίνουν το 20% του μέσου μηνιαίου κύκλου συναλλαγών τους, τότε θα δικαιούνται παράταση μέχρι 31-5-2021 της προθεσμίας καταβολής βεβαιωμένων οφειλών από ΦΠΑ οι οποίες έληξαν ή λήγουν την περίοδο 1-1-2021 έως 31-1-2021, καθώς και παράταση της προθεσμίας καταβολής ΦΠΑ που βεβαιώθηκε ή θα βεβαιωθεί με καταληκτική ημερομηνία καταβολής την 31η-1-2021 και την 28η-2-2021. Εάν έχουν στην κατοχή τους αξιόγραφα που υπερβαίνουν το 50% του μέσου μηνιαίου κύκλου συναλλαγών τους, τότε, για τα αξιόγραφα που οι ίδιοι οφείλουν, λαμβάνουν το ευεργέτημα της μη καταχώρησης στον «Τειρεσία», εφόσον τα εξοφλήσουν εντός 75 ημερών.
Ενοίκια
«Αγκάθι» για εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεις, εργαζόμενους και ιδιοκτήτες ακινήτων, με λύση που δεν αφήνει κανέναν ευχαριστημένο. Η κυβέρνηση έχει εξαγγείλει ότι για τον Ιανουάριο δεν θα υπάρχει υποχρέωση καταβολής ενοικίου για τις επιχειρήσεις που θα παραμείνουν υποχρεωτικά κλειστές μέχρι τις 11 Ιανουαρίου. Η πίστωση των αντίστοιχων ποσών στους λογαριασμούς των δικαιούχων για τον μήνα Νοέμβριο, αναμένεται να πραγματοποιηθεί από την προσεχή Δευτέρα, 18 Ιανουαρίου 2021. Για τον μήνα Δεκέμβριο, η καταβολή αναμένεται να γίνει από τις 15 Φεβρουαρίου 2021. Οι ιδιοκτήτες θα εισπράξουν ως αντάλλαγμα το 80% του ενοικίου για τον Ιανουάριο και 60% για τον Φεβρουάριο. 20% λιγότερο θα εισπράξουν τα νομικά πρόσωπα. Παράλληλα η υπουργική απόφαση θα καθορίσει βάσει ποιου Κωδικού Αριθμού Δραστηριότητας (ΚΑΔ) θα δικαιούνται οι ενοικιαστές να μην πληρώσουν καθόλου.
Φορολογικές υποχρεώσεις
Δεδομένες θεωρούνται οι αναστολές φορολογικών υποχρεώσεων και ρυθμίσεων. Επίσης, θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι θα ζητηθεί από πληττόμενους και μη να καταβάλλουν κανονικά τη δόση του φόρου εισοδήματος και του ΕΝΦΙΑ. Αυτό που «παίζεται» είναι το τι θα γίνει με τον ΦΠΑ. Η όποια αναστολή εγκριθεί θα είναι και πάλι μέχρι τον Απρίλιο. Βέβαια, πλέον έχουν συσσωρευτεί πολλές υποχρεώσεις για τον Απρίλιο, οι οποίες στην πράξη θα αποδειχτεί ότι δεν θα μπορούν να εξυπηρετηθούν με τις 12 άτοκες ή τις 24 έντοκες δόσεις που έχει ανακοινώσει το υπουργείο Οικονομικών.
Το σενάριο που προκρίνεται θέλει γενική παράταση της αναστολής με επιστροφή στις πληρωμές από τον Ιούνιο, αλλά και αύξηση του αριθμού των δόσεων. Εδώ, σε δηλώσεις της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών έχει γίνει ξεκάθαρο ότι δεν θα υπάρξει οριζόντιο μέτρο, αλλά οι ελαφρύνσεις (παρατάσεις, αναστολές, ρυθμίσεις) θα γίνουν σε συνάρτηση με την ζημιά που έχει η κάθε επιχείρηση.
Επιστρεπτέες προκαταβολές με νέο «προφίλ»
Για το οικονομικό επιτελείο είναι σημαντικό να υπάρξει όσο το δυνατόν μεγαλύτερη «διασπορά» του 1,5 δισ. ευρώ που αποτελεί και τον προϋπολογισμό του 5ου κύκλου. Μέσα στην εβδομάδα, και ανάλογα με τον ρυθμό υποβολής των αιτήσεων από σήμερα και μέχρι την Τετάρτη ή την Πέμπτη, θα αποφασιστεί και το αν θα ικανοποιηθεί το αίτημα των λογιστών για ολιγοήμερη παράταση. Ο νέος κύκλος έχει περισσότερες δυσκολίες, καθώς ουσιαστικά πρέπει να κλείσει το οικονομικό έτος από τις επιχειρήσεις προτού υποβληθεί η αίτηση συμμετοχής. Σημείο κλειδί, η υπουργική απόφαση που θα εξειδικεύει τον τρόπο καταβολής των χρημάτων, πέρα από την πρόβλεψη ότι το 50% του ποσού της χρηματοδότησης δεν θα επιστρέφεται, θα υπάρχει και ειδική μέριμνα ώστε να μπορούν να ενταχθούν και οι επιχειρήσεις που συστήθηκαν μέσα στο 2020. Ο 5ος κύκλος είναι συνέχεια του 4ου, αλλά πολλές ελπίδες υπάρχουν και για τον 6ο πιθανώς τελευταίο κύκλο που έχει προαναγγείλει ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.
«Γέφυρα» και για τις επιχειρήσεις
Η 18η Ιανουαρίου θεωρείται η ημερομηνία κλειδί για την υποβολή του ελληνικού αιτήματος στους θεσμούς, για να μας επιτρέψουν να διευρύνουμε το πρόγραμμα επιδότησης δανείων «Γέφυρα» για τα επιχειρηματικά. Θεωρείται βέβαιο ότι ακόμη και αν οι θεσμοί συμφωνήσουν, θα χρειαστεί να περάσουν μήνες μέχρι την υλοποίησή του. Σύμφωνα με πληροφορίες από το οικονομικό επιτελείο μία «Γέφυρα» για τα επιχειρηματικά δάνεια δεν θα μπορεί να χρηματοδοτήσει επιχειρήσεις πριν από Μάιο ή Ιούνιο. Και αυτό διότι εκτός από τα κριτήρια που θα θέσει το ίδιο το Δημόσιο (μείωση εσόδων, ύπαρξη ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων, συνολικό ύψος επιδοτήσεων από άλλα προγράμματα κ.λπ.) θα πρέπει να γίνει έλεγχος και από τις ίδιες τις τράπεζες για το ύψος των καταθέσεων, τη συνολική έκθεση στον τραπεζικό δανεισμό, τα περιουσιακά στοιχεία, αλλά και το τραπεζικό προφίλ της κάθε επιχείρησης. Αξίζει να επισημανθεί ότι το πρόγραμμα δεν θα είναι για όλους. Τα κριτήρια αναμένεται να είναι τέτοια ώστε να ενταχθούν μόνο οι λεγόμενες «υγιείς» επιχειρήσεις, κάτι που σημαίνει ότι για την ελληνική αγορά που καλά-καλά δεν πρόλαβε να κλείσει τις πληγές της κρίσης των μνημονίων, θα αφήσει εκτός χιλιάδες επιχειρήσεις.
Επίδομα Θέρμανσης
Ανακοινώθηκε παράταση της προθεσμίας εκδήλωσης ενδιαφέροντος για το επίδομα θέρμανσης, έως την Πέμπτη 14 Ιανουαρίου 2021 (κανονικά έληγε εχθές). Μέχρι στιγμής, έχουν γίνει αποδεκτές περισσότερες από 642.800 αιτήσεις για το επίδομα θέρμανσης, το ύψος του οποίου δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 80 ευρώ, ούτε να υπερβαίνει τα 650 ευρώ για κάθε δικαιούχο.